Kleipijpen Gouda: Kees Moerings


14 Juli 2022. De laatste pijpenmakerij in Gouda stopt er mee

Het besluit is genomen door Kees Moerings. Stoppen met zijn pijpenmakerij. Geboren in 1937 en nu dus 85 jaar oud, beëindigt Kees zijn favoriete hobby, het maken van Goudse pijpen. Na het overlijden van zijn broer Adrie, die een aardewerkfabriek en pijpenmakerij had in de Peperstraat in Gouda is Kees verder gegaan en heeft zich vooral bekwaamd in het maken van pijpen en decoreren via  zeefdruktechniek. Ruim 100-150 verschillende pijpen heeft hij  gemaakt herinnert hij zich. Een beperkt aantal staat daarvan op deze website.
Zijn laatste grote klus was het maken van een tegelplaquette die sterk doet herinneren aan de houtstempels van de vroegere 18e/19e eeuwse Goudse pijpenmakers, die zij gebruikten om reclame te maken op hun verpakkingen. 
Een fraai stukje werk van Kees en zeker de moeite waard om op de nemen in de annalen van de Goudse geschiedenis van de pijpenmakers.

Tegel/plaquette van het merk De witte Kees (WK) gemaakt door Kees Moerings


 

 

 

 

 

Een paar andere voorbeelden van houtstempels/verpakkingsmerken van Goudse pijpenmakers uit de 18e/19e eeuw.

Houtstempel Pieter van de Kley.
Merk: Theetafel

Houtstempel Jan Prince & Cie.
Merk: De Both

Houtstempel Roeland Schoute.
Merk: BP gekroond


De laatste pijpenmakerij van Gouda

De Witte Kees is de bedrijfsnaam van de tegel- en pijpenmakerij van Kees Moerings.
Kees Moerings is geboren op 4 november 1937.
Sinds zijn 15e werkt hij al als ceramist.
Sinds 1953 actief bezig met klei, decoratie en glazuur.
Volgde de tweejarige dag- en driejarige avondopleiding aan de toenmalige ambachtsschool aan de Graaf Florisweg in Gouda.
Vervolgens praktijkervaring opgedaan als modelleur bij Jo Vink en later als plateelschilder bij aardewerkfabrieken Adjoka en Goedewaagen.
Het virus van pijpenmaker liep hij op bij Goedewaagen aan het Jaagpad in Gouda.
Naast zijn werk in dienstverband was hij onder de naam Terra Cotta zelfstandig werkzaam als grossier in Gouds aardewerk en als plateelschilder, met een vestiging in Den Haag.
Kocht in het pand aan de Kuiperstraat 47 in het centrum van Gouda.
Het toeval wilde dat op deze plek al rond 1630 een pijpenmaker was gevestigd.
Hier begon Kees met het ambachtelijk vervaardigen van Goudsche pijpen en oud Hollandsche tegels.
En dat doet hij nog steeds.

Van oudsher worden pijpen voorzien van een hielmerk of meesterteken. Kees gebruikt als merk een toepasselijk keeshondje en het merk WK.

Werd in zijn jeugd vaak Witte Kees genoemd vanwege zijn lichtblonde haren.

Eenzelfde hielmerk met keeshond werd tussen 1756-1798 gebruikt door pijpenmaker Cornelis van Rijk uit Aarlanderveen. Vindplaats: Raadhuisstraat Alphen a/d Rijn. 


Produkten van Tegel- en pijpenmakerij de Witte Kees 


2003. Schoorsteen Uniqema industrieel monument

Kleipijp (SS45) uitgebracht n.a.v het benoemen van de oude schoorsteen van het bedrijf Uniqema tot Industrieel monument binnen de Gemeente Gouda. Op de steel de tekst: 28-11-2003: schoorsteen Uniqema industrieel monument Gemeente Gouda. Ook op de pijp ingebracht het stempel van het merk keeshond.


PKN-dag 8 november 2014 Oudheidkamer Reeuwijk

Kleipijp (SS44) uitgebracht n.a.v. de jaarlijkse PKN-dag. Deze werd op 8 november gehouden in het streekmuseum Oudheidkamer Reeuwijk. Aan de ene kant de tekst PKN Stichting voor onderzoek historische tabakspijpen. Aan de andere kant de tekst PKN-dag Streekmuseum Oudheidkamer Reeuwijk 8 november 2014.. Ook op de pijp ingebracht het stempel van het merk keeshond. Rechts: Afbeelding merk DE WITTE KEESHOND GOUDSCHE PIJPENMAKERIJ.


Jubileumpijp Pijpelogische Kring Nederland 2003

Kleipijp (SS43) uitgebracht bij het 25-jarige Jubileum van de PKN. Op de  steel van de pijp de tekst 25 Jaar PKN 1978-2003. Aan de andere kant op de ketel een bloem. Ook op de pijp ingebracht het stempel van het merk keeshond.


Schaatspijp

Kleipijp (SS42) met de voorstelling van een schaatser met sjaal en op de steel de tekst Pijpje halen in Gouda. Pijp is gemaakt in 2014
en uitgebracht op de Goudse Keramiekdagen. Ook op de pijp ingebracht het stempel van het merk keeshond.
Rechts: Afbeelding merk DE WITTE KEESHOND GOUDSCHE PIJPENMAKERIJ.


Anna Barbara van Meerten

Kleipijp (Lade19FM10) met de voorstelling van een bekende Gouwenaar. Anna Barbara van Meerten-Schilperoort, (Antje van Meerten) (Voorburg, 3 januari 1778 - Gouda, 14 februari 1853) was een Nederlands schrijfster. Ze zette zich in voor het onderwijs, de armenzorg en het gevangeniswezen in Gouda. Zij stond in Gouda bekend als de kroon van Gouda. Pijp is gemaakt ter ere van de 150 jarige herdenking. Ook op de pijp het embleem van de pijpenmakerij en het merk keeshond.

Portret Anna Barbara van Meerten-Schilperoort


Huis van de stad

Huis van de Stad is gelegen in de spoorzone van Gouda. Door het patroon van het gebouw heeft men het de bijnaam Stroopwafel gegeven. Het gebouw is in 2012 gereedgekomen. 

Kleipijp (19FM009) uitgebracht ter ere van het nieuwe Goudse Gemeentehuis vlak bij het NS station. Aan een kant het gebouw Gemeentehuis en aan de andere kant het oude stadhuis op de Markt. De pijp gemerkt met het merk Keeshond. Op de steel de tekst GOUDA HOLLAND, 
1e kwart 21e eeuw.


Kleipijp(KM) ter ere van de Opening en expositie van de Kraamkamer van de Vrijheid  in het
Remonstrantse poortje aan de Keizerstraat in Gouda 
op 16 april 2022.

De pijp moet nog een keer in de oven gebakken worden. Vandaar de gele kleur van de transfer.

Aan de andere kant op de steel van de pijp de namen van Prof. de. Paul H.A.M. Abels en Christa Bolscher. Rechts: de afbeelding van Coornhert.
De pijp moet nog een keer  in de oven gebakken worden. Vandaar de gele kleur van de transfer.


Kleipijp(KM) met op de steel van Drs. W.A.P. (Willem) Boellaard. Uroloog Erasmus M.C. Links de voorstelling van een aesculaap. Artsen gebruiken dit symbool om hun beroep aan te duiden. Slangen waren het symbool van vernieuwing en verjonging. Ze verwisselde elk jaar van huid.
De pijp moet nog een keer in de oven gebakken worden. Vandaar de gele kleur van de transfer.

Op de steel van de pijp de alleszeggende, filosofische  (en bijna dramatische) tekst: Niets in het lied van de krekel
voorspelt zijn spoedige dood. Rechts: De voorstelling van de watermolen no. 6 te Haastrecht.
De pijp moet nog een keer in de oven gebakken worden. Vandaar de gele kleur van de transfer.



Watermolen nr 6 Hooge Boezem bij Haastrecht op een kleipijp

Kleipijp(KM) met de voorstelling van watermolen Nr 6 staand langs het veenriviertje de Vlist in de polder De Hooge Boezem bij Haastrecht.
Op de steel de tekst: Molenaar op de Boezemmolen no.6 in Haastrecht. De molen wordt regelmatig bemalen door vrijwillige molenaars.
De pijp moet nog een keer in de oven gebakken worden. Vandaar de gele kleur van de transfer.

Aan de andere kant op de steel van de pijp de naam van de molenaar: Wim van Leeuwen 2022.
Rechts: Afbeelding merk DE WITTE KEESHOND GOUDSCHE PIJPENMAKERIJ.
De pijp moet nog een keer  in de oven gebakken worden. Vandaar de gele kleur van de transfer.


Watermolen nr 6 Hooge Boezem bij Haastrecht op een kleipijp

Kleipijp(KM) met de voorstelling van watermolen Nr 6 staand langs het veenriviertje de Vlist in de polder De Hooge Boezem bij Haastrecht.
Op de steel de tekst: Molenaar op de Boezemmolen no.6 in Haastrecht. De molen wordt regelmatig bemalen door vrijwillige molenaars. 

Aan de andere kant op de steel van de pijp de naam van de molenaar: Evert-Jan Laméris 2022.
Rechts: Afbeelding merk DE WITTE KEESHOND GOUDSCHE PIJPENMAKERIJ.


Watermolen nr 6 Hooge Boezem bij Haastrecht op een kleipijp

Kleipijp(lade19FM008) met de voorstelling van watermolen Nr 6 staand langs het veenriviertje de Vlist in de polder De Hooge Boezem bij Haastrecht.
Op de steel de tekst: Freek Mayenburg 75 jaar. De molen wordt regelmatig bemalen door vrijwillige molenaars. Kees heeft voor hen een paar pijpjes gemaakt en ook een exemplaar speciaal voor mij vanwege de binding die ik heb met dit gebied als vogelaar. 


De watermolen nog afgeknot

 

Meer lezen over de Hooge Boezem?
Klik op:
natuurgebied/doove gat/hoogeboezem

Het tegenwoordige natuurgebied De Hooge Boezem bij Haastrecht, ook bekend staande als Het Doove Gat, is een belangrijk vogelgebied in eigendom en beheer bij de Stichting Het Zuid-Hollands Landschap. Watermolen Nr.6 is de nog enige overgebleven van de 7 watermolens die hier hebben gestaan. De invoering van stoombemaling (boezemgemaal Haastrecht) maakte de functie van De Hooge Boezem met de zeven boezemmolens overbodig. Deze molens zijn toen buiten bedrijf gesteld en later afgebroken. Van de zesde molen resteerde alleen nog de stenen romp. Door het Zuid-Hollands Landschap is deze molen weer in oude glorie hersteld (2010). De Hooge Boezem werd in 1915 grotendeels drooggezet en weer in cultuur gebracht als boerengrasland. Boer de Bruin heeft een aantal jaren de polder bewerkt en woonde met zijn gezin in de afgeknotte molen.

Watermolen gerestaureerd


Op de steel van de pijp de alleszeggende, filosofische  (en bijna dramatische) tekst: Niets in het lied van de krekel
voorspelt zijn spoedige dood. Rechts: Afbeelding merk DE WITTE KEESHOND GOUDSCHE PIJPENMAKERIJ.

Hielmerk WK (witte keeshond)en het email-adres: keesmoerings@kpnmail.nl


Lade19FM001. Kleipijp gemaakt ter ere van de wijsgeer en filosoof Erasmus met aan twee kanten de tekst:
Desiderius Erasmus.Geb. te Gouda 27 okt. 1467. Aan de andere kant op de pijp een Transfer Anker met Dolfijn  ALDVS en de tekst: "In een vrije staat moeten ook de tongen vrij zijn"


Lade19FM004. Kleipijp gemaakt (april 2021) door Kees Moerings omdat hij als trouwe lezer zo geniet van de verhalen en foto's op de website www.groenehartfotografie.nl 
Kees (83 jaar), net als ik een polderjongen puur sang,  die al sinds zijn jeugdjaren genietend van de natuur rondstruint in het Groene Hart rond Gouda/Reeuwijk. Hij wilde mij als verzamelaar van (bodemvondst)kleipijpen een plezier doen en heeft een pijpje gemaakt. En heel bijzonder, het is ook een uniek exemplaar, want er is er maar een gemaakt. Kees, nogmaals hartelijk dank. Als trotse bezitter: Het voelt als een Koninklijke onderscheiding. 


Lade19FM002. Kleipijp gemaakt ter ere van het 30-jarige bestaan van de Goudse Hofsteden dagen
speciaal voor de  kinderboerderij aan de Bloemendaalse weg. Medaillon met Kind met Bok met Kip op zijn rug / Plant met bloem en Kikker. Op steel: Gouda 1974-2014


Lade19FM003. Kleipijp uitgebracht ter ere van de Troonswisseling van Willem Alexander en Beatrix op 30 april 2013.
Op de steel de tekst: KONINGIN BEATRIX DER NEDERLANDEN-PRINS WILLEM-ALEXANDER KONING DER NEDERLANDEN.
Hielmerk: Keeshond


Lade19FM012. Lange kleipijp geglazuurd uitgebracht ter ere van de Troonswisseling van Willem Alexander en Beatrix op 30 april 2013.
Op de steel de tekst: KONINGIN BEATRIX DER NEDERLANDEN-PRINS WILLEM-ALEXANDER KONING DER NEDERLANDEN.
Hielmerk: Keeshond


Lade19FM006. Kleipijp uitgebracht ter ere van de Troonswisseling van Willem Alexander en Maxima op 30 april 2013.
Op de steel de tekst: WILLEM-ALEXANDER KONING DER NEDERLANDEN en MAXIMA KONINGIN DER NEDERLANDEN.
Hielmerk: Keeshond


Lade19FM013. Lange kleipijp uitgebracht ter ere van de Troonswisseling van Willem Alexander en Maxima op 30 april 2013.
Op de steel de tekst: WILLEM-ALEXANDER KONING DER NEDERLANDEN en MAXIMA KONINGIN DER NEDERLANDEN.
Hielmerk: Keeshond


Lade19FM005. Kleipijp uitgebracht ter ere van een 50 jarig jubileum van een Gouds Verzekeringenbedrijf.
Op de steel de tekst: "Bestebreurtje Verzekeringen 1946-1996"


Kleipijp (KM) (techniek zeefdruk en transfer) met het gekroonde polderwapen met plant (gele plomp in vrucht)   van de voormalige polder Bloemendaal in Gouda. Ook een bloem met kikker op de achterkant ketel. Op de steel de tekst: GELUKKIG IS HET LAND WAAR HET KIND ZIJN MOER VERBRANDT. Dit is een uitspraak van Joost van de Vondel die al in de 17e eeuw zag hoe een flink deel van Nederland door het steken van turf ingrijpend veranderde.


Kleipijp (KM) (techniek zeefdruk en transfer) met de voorstelling van een oer Hollands landschap met molens in een omlijsting. Als hielmerk nu niet het keeshondje maar WK wat staat voor Witte Kees


Kleipijp (KM) (techniek zeefdruk en transfer) met de voorstelling van de aanstelling van de nieuwe Goudse burgemeester Pieter Verhoeve. Hij werd geinstalleerd op 13 november 2019 en de pijpenmakerij De Witte Kees bracht ter ere daarvan een lange Goudse pijp uit (39 cm) met de ketelafbeeldingen  van het Goudse stadswapen en Floris de V. Op de steel de tekst 13 november 2019: Pieter Verhoeve geïnstalleerd als burgemeester van Gouda. en 19 juli 1272: Graaf Floris V van Holland verleent stadsrechten aan Gouda.
De pijp bleek echter bij de aanbieding aan de burgemeester gebroken te zijn op twee plaatsen. Daarom is er een nieuw exemplaar gemaakt door de Witte Kees. Dit exemplaar is het gebroken exemplaar dat allereerst aan de burgemeester werd aangeboden. Er zijn er maar twee exemplaren van gemaakt, dit gebroken exemplaar en een gave pijp.


Lade19FM007. Kleipijp uitgebracht ter ere van het 70 jarig jubileum (1924-1994) van het Goudse autobedrijf J. Jong autocenter Gouda.
Op de steel de tekst: 1924-1994 G.M.-dealer.