Oorlog & Vrede op Kleipijpen 18e en 19e eeuw


Napoleon

Kleipijp Mosterdlepel (Ds39FM187) Prins Willem II te paard / Vluchtende Napoleon Tekst: W II OVERWINNAAR
VAN NAPOLEON OP DE VELDEN VAN WATERLOO.  Op de ontbrekende steel de tekst: LEVE W III / WEG MET NAPOLEON. 1865.
Vindplaats: Gouda Kopje Bloemendaal Otweg. 
Slag bij Waterloo


Kleipijp Isabémodel (Ds39FM1184) Prins Willem II te paard / Vluchtende Napoleon Tekst: W II OVERWINNAAR
VAN NAPOLEON OP DE VELDEN VAN WATERLOO. Op de ontbrekende steel de tekst: LEVE W III / WEG MET NAPOLEON.1865.
Vindplaats: Gouda polder Achterwillens.

Slag bij Waterloo


Kleipijp Mosterdlepel (Ds39FM1853) Prins Willem II te paard / Vluchtende Napoleon Tekst: W II OVERWINNAAR
VAN NAPOLEON OP DE VELDEN VAN WATERLOO. Op de ontbrekende steel de tekst: LEVE W III / WEG MET NAPOLEON.1865.
Vindplaats: onbekend.

Slag bij Waterloo


Kleipijp (lade37FM002) met afbeelding van een leeuw met zijn poot op een wereldbol, in dit geval met een kijkglaasje. De pijp symboliseert de zege van Oranje uit de tijd van de slag bij Waterloo. Vermoedelijke maker P. van der Want.
Bodemvondst Achterwillens Gouda


Kleipijp (Ds39FM657) met afbeelding van een leeuw met zijn poot op een wereldbol, in dit geval met een kijkglaasje. De pijp gelakt. De pijp symboliseert de zege van Oranje uit de tijd van de slag bij Waterloo. Vermoedelijke maker P. van der Want.
Vindplaats: onbekend


Militaire Willemsorde

DsPR1FM015

Kleipijp (FM) in witte en zwarte uitvoering. Omgevouwen ovoidepijp met Zilveren kruis 1813 / Zilveren kruis 1815. Vanaf 1865. 
Vindplaats: Gouda/omgeving. Pijpenmaker: Niet bekend. Ook zwarte uitvoering bekend.

Opmerking: Deze zilveren kruizen zijn ingesteld bij Koninklijk besluit door Willem III op 10 mei 1865. Ze werden uitgereikt op 27 juni 1865 aan de ± 5000 veteranen op het feest
ter gelegenheid van het 50 jarig bestaan van de Militaire Willems Orde. Deze veteranen (militairen) hadden meegevochten bij het verdrijven van het leger van Napoleon, of
hadden deelgenomen aan de veldslagen bij Quatre Bras en Waterloo.


Belgische Revolutie 1830

Kleipijp (FM) met Metalenkruis W gekroond / 1830 - 1831 (Hasseltkruis). Tekstlint: TROUW AAN KONING EN VADERLAND.
Hielmerk: Molen. 1831-1850. Pijpenmaker: Jacobus Collinee . Vindplaats: Gouda/omgeving

Kruis is uitgereikt aan diegene die hebben deelgenomen aan de krijgsverrichtingen in 1830 en 1831 


Kleipijp (Ds 39FM273) met in een lint boven aan de pijp de tekst TROUW AAN KONING VADERLAND en Metalenkruis W gekroond / 1830 - 1831 (Hasseltkruis). Pijp is niet gemerkt. Pijpenmaker: onbekend. 1831-1850.
Vindplaats: Waddinxveen Gouwe.

Kruis is uitgereikt aan diegene die hebben deelgenomen aan de krijgsverrichtingen in 1830 en 1831 


Kleipijp (part verz) Vlaggen met het Belgische wapen aan de voorzijde en aan de achterzijde van de ketel het getal 30 gekroond. Tekst: L'UNION FAIT LA FORCE. Omstreeks 1880-1890.
Hielmerk: M gekroond. Pijpenmaker: Adrianus van der Want Gzn.
Vindplaats: Gouda polder Achterwillens.

Opmerking 1: Pijp is gemaakt met een wat oudere pijpenmal van de Firma Jan Prince & Cie

Opmerking 2: Pijp refereert naar de Belgische revolutie van 1830. De wapenspreuk L'union fait la force wordt na de revolutie aan het Belgische wapen toegevoegd, later toen het Nederlands gelijk gesteld werd aan het Frans werd de wapenspreuk Eendracht maakt macht aan het wapen toegevoegd.


Kleipijp (lade23FM815) met Belgische wapen en vlaggen. Onder een kroon de Vlaamse Leeuw en rondom de tekst PER ASPERA
ET ASTRA. In een lint onder het wapen de tekst: L' UNION FAIT LA FORCE (Eendracht maakt macht).. Hielmerk: 46 gekroond.
Ca.1875-1895. Pijpenmaker Jan Prince & Cie. Vindplaats: Nieuwe Haven pijpenstort

Opmerking 1: Pijp is mogelijk gemaakt om het 50 jarig bestaan van het Belgische koninkrijk te vieren

Opmerking 2: Pijp refereert naar de Belgische revolutie van 1830. De wapenspreuk L'union fait la force wordt na de revolutie aan het Belgische wapen toegevoegd, later toen het Nederlands gelijk gesteld werd aan het Frans werd de wapenspreuk Eendracht maakt macht aan het wapen toegevoegd.


Herdenking Inname Den Briel: 300 jarige vrijheid


Kleipijpen (AK) met de stadspoort bij Brielle waar de watergeuzen na het rammen van de poort de stad bevrijden / Watergeuzenvloot bij Brielle. Hielmerk: 65 gekroond. Pijpenmaker: Adrianus van Duijn. 1872.
Vindplaats: Gouda polder Achterwillens.
Op 1 april verloor Alfa zijn bril  


Kleipijp (FM) hoornpijp. De Noordpoort bij Den Briel waar de watergeuzen na het rammen van de poort
Den Briel bevrijden / Watergeuzenvloot bij Den Briel. Op de steel de tekst: BRIELLE 1. APRIL 1572 / 300
JARIG BESTAAN VAN NEERLANDS VRIJHEID (nogal versleten). Pijpenmaker: P.J. van der Wan1872. 
Vindplaats: Gouda polder Achterwillens.


Kleipijp (Lade23FM565) hoornpijp. De Noordpoort bij Den Briel waar de watergeuzen na het rammen van de poort
Den Briel bevrijden / Watergeuzenvloot bij Den Briel. Op de steel de tekst: BRIELLE 1. APRIL 1572 / 300
JARIG BESTAAN VAN NEERLANDS VRIJHEID. Pijpenmaker: P.J. van der Want. 1872.
Vindplaats: Gouda uit de gedempte Raam.


Kleipijp (lade37FM004) hoornpijp. De Noordpoort bij Den Briel waar de watergeuzen na het rammen van de poort
Den Briel bevrijden / Watergeuzenvloot bij Den Briel. Op de steel de tekst: BRIELLE 1. APRIL 1572 / 300
JARIG BESTAAN VAN NEERLANDS VRIJHEID 1872. Pijpenmaker: P.J. van der Want dan wel P. Goedewaagen & Zoon.
Vindplaats: Gouda polder Achterwillens.


Kleipijp (lade23FM1028) hoornpijp. De Noordpoort bij Den Briel waar de watergeuzen na het rammen van de poort
Den Briel bevrijden / Watergeuzenvloot bij Den Briel. Op de steel de tekst: BRIELLE 1. APRIL 1572 / 300
JARIG BESTAAN VAN NEERLANDS VRIJHEID 1872. Pijpenmaker: P.J. van der Want dan wel P. Goedewaagen & Zoon.
Vindplaats: Gouda polder Achterwillens.


Kleipijp (AK) Gave Hoornpijp Watergeuzenvloot bij Den Briel / De Noordpoort bij Den Briel waar de watergeuzen na het rammen van de poort Den Briel bevrijden. Tekst op de pijpsteel: BRIELLE 1. APRIL 1572 / EERHERSTELLING DER VRIJHEID. Na 1872. Pijpenmaker: P. Goedewaagen.

Op de pijp bevindt zich tussen twee bloemconsoles een kijkglaasje. De voorstelling op het kijkglaasje is de stadspoort van Brielle in brand met de watergeuzen die de stad gaan bevrijden. Erboven staat staat de tekst: OP DEN EERSTEN DAG VAN APRIL 1572 VERLOOR DUC D'ALVA ZIJN BRIL


Kleipijp (RS) Gave Hoornpijp met liggende leeuw. Tekst LEVE DE VRIJHEID en de wapens van Holland en Brielle. Ook op de pijp de teksten DE EERSTELING DER VRIJHEID en BRIELLE 1 APRIL 1872.
Maker: P.J. van der Want. Datering: 1872 of later.


Kleipijp (part verz) hoornpijp. De Noordpoort bij Den Briel waar de watergeuzen na het rammen van de poort
Den Briel bevrijden / Andere kant ketel Rennende herten.  1872. Pijpenmaker: P.J. van der Want.
Vindplaats: Gouda polder Achterwillens.


300 jarig bestaan van Neerland vrijheid

Kleipijp (lade18FM1234) met Victoria, Engeltje, Hoorn de overvloed / Romein, Engeltje en Vredeshoed. Op twee ovalen de tekst DE VREDE
en de Hollandse Leeuw. Hielmerk: melkmeisje. 1872-1910. Pijpenmaker: Jan Prince. Vindplaats: Gouda Turfsingel.

In 1872 werden er door de Goudse pijpenmakers diverse pijpen gemaakt om het 300-jarig bestaan van Neerlands Vrijheid te vieren. Zo zijn er pijpen gemaakt waarop je de bevrijding van Brielle afgebeeld ziet staan die het begin van de bevrijding op de Spaanse overheersers uitbeeld. Maar ook andere versieringen werden gebruikt om de vrede uit te beelden. Deze pijpenkop staat letterlijk bol van de vredessymbolen. Op de achterzijde van de kop zien we twee medaillons waarin in het rechter medaillon letterlijk de tekst DE VREDE staat en in het linker medaillon zien we dat de Hollandse Leeuw zijn pijlenbundel heeft ingeruild voor een bos bloemen. Op de linkerzijde zien we de godin van de overwinning Victoria samen met een vliegend engeltje de hoorn des overvloed vasthouden. De godin heeft ook nog een palmtak in haar rechterhand die ook symbool staat voor vrede. Aan de rechterzijde staat een romein. Een engeltje reikt een stok aan met  vredeshoed aan Oorlogsgod. Aan de kant van de godin zien we ook nog een wolk waarop een meisje staat met in haar linkerhand een bos bloemen en in haar rechter een mercuriusstaf die ook weer symbool staat voor vrede.


Van Speyk en Baron Chassé

Kleipijp (AK)  Jan Carel Josephus van Speyk. Tekst: J.C.J.van SPEYK / Z.M. Kanonneerboot 2 die de lucht in vliegt. Tekst: 5 FEBr.1831.
Hielmerk: wijnton gekroond. Na 1831. Pijpenmaker: Helena van Vliet weduwe van Arie de Bruijn. Vindplaats: onbekend
Dan liever de lucht in


Part. verz

Kleipijp (FM) met Medaillons met daarin afgebeeld de Hertog van Saksen-Weimar en J.C.J van Speyk. 
Tekst: EENDRAGT MAAKT MAGT. Hielmerk: 58 gekroond. Ca. 1831-1842. Pijpenmaker: Gijsbert de Ronde.
Vindplaats: Gouda.


Kleipijp (HB) Rondom medaillons met Prins Willem II te paard, Baron Chasse en J.C.J. van Speyk.
Tekst bij de medaillons: KROONPRINS, D.H. CHASSE, J.C.J. VAN SPEYK.Tekst rondom bij de ketelrand: GETROUW VOOR T VADERLAND.
Hielmerk: 72 gekroond. 1860-1885. Pijpenmaker:  Firma F.S. Sparnaay & Zoon
Vindplaats: Reeuwijkse polders


Kleipijp (Ds21FM014) Ovoidepijp met rondom  medaillons met Prins Willem II te paard, Baron Chasse en J.C.J. van Speyk.  
Tekst rondom bij de ketelrand: GETROUW VOOR T VADERLAND. Hielmerk: GN gekroond. Gouda. 1860-1885.
Goudse pijpenmaker . Firma F.S. Sparnaay & Zoon.
Vindplaats: Gouda wijk Bloemendaal.


Afbeelding van de kleipijp is ontleend aan een litho van de Franse schilder

en lithograaf Denis Auguste Marie Raffet (1804-I860)

Kleipijp (AK) Baron Chassé die aanwijzigen geeft ter verdediging van de Citadel van Antwerpen / De Citadel omringd door Fransen met over en weer vliegende kanonskogels. Z:E:DE BARON CHASSE / CIT. VAN ANTWERPEN.
Hielmerk ontbreekt. Gouda na 1832. 


Slag bij Sedan

Deze pijpenkop herinnert ons aan de Frans - Pruisische oorlog die van 19 juli 1870 tot 10 mei 1871 duurde. Op de pijpenkop wordt links de capitulatie van Napoleon III bij de slag bij Sedan uitgebeeld. Napoleon III draagt zijn zwaard over aan Wilhelm I de Koning van Pruisen. Op de rechterkant van de pijpenkop zien we een tekstlint met de datum 2 SEPT 1870. Tevens zien we een Catlin-gun een mitrailleur uitgevonden in 1865.

Kleipijp (FM) Keizer Napoleon III en de Koning van Pruisen Wilhelm I / Mitrailleur "Gatling gun"  Tekst: SEDAN 2 SEPT 1870.
Pijpenmaker: Arie van der Kleijn. 1871. Vindplaats: Gouda omgeving Raam.

Deze pijpenkop herinnert ons aan de Frans - Pruisische oorlog die van 19 juli 1870 tot 10 mei 1871 duurde. Op de pijpenkop wordt links de capitulatie van Napoleon III bij de slag bij Sedan uitgebeeld. Napoleon III draagt zijn zwaard over aan Wilhelm I de Koning van Pruisen. Op de rechterkant van de pijpenkop zien we een tekstlint met de datum 2 SEPT 1870. Tevens zien we een Catlin-gun een mitrailleur uitgevonden in 1865.


Kleipijp (Ds20FM18) Keizer Napoleon III en de Koning van Pruisen Wilhelm I / Mitrailleur "Gatling gun"  Tekst: SEDAN 2 SEPT 1870.
Pijpenmaker: Arie van der Kleijn. 1871. Vindplaats: Gouda wijk Bloemendaal.

Deze pijpenkop herinnert ons aan de Frans - Pruisische oorlog die van 19 juli 1870 tot 10 mei 1871 duurde. Op de pijpenkop wordt links de capitulatie van Napoleon III bij de slag bij Sedan uitgebeeld. Napoleon III draagt zijn zwaard over aan Wilhelm I de Koning van Pruisen. Op de rechterkant van de pijpenkop zien we een tekstlint met de datum 2 SEPT 1870. Tevens zien we een Catlin-gun een mitrailleur uitgevonden in 1865.