Pijpen met tekst rondom ketel 18e/19e eeuw

VERSCHEIDENHEID EN OVEREENSTEMMING

Tekst: VERSCHEIDENHEID EN OVEREENSTEMMING
Deze kleipijp (part verz) met het hielmerk de 96 gekroond  gemaakt door de Goudse pijpenmaker
Pieter Stomman omstreeks 1800. Vindplaats: Gouda polder Bloemendaal. 

Tekst: VERSCHEIDENHEID EN OVEREENSTEMMING
Deze kleipijp (Ds28FM919) ovoide met het hielmerk de 96 gekroond  gemaakt door de Goudse pijpenmaker
Pieter Stomman omstreeks 1800. Vindplaats: Gouda.

Tekst: VERSCHEIDENHEID EN OVEREENSTEMMING
Deze kleipijp (Ds24FM33) ovoide met het hielmerk de 96 gekroond  gemaakt door de Goudse pijpenmaker
Pieter Stomman omstreeks 1800. Vindplaats: Reeuwijk polder Oukoop.

Opmerking: Deze pijp is wellicht gemaakt voor het Rotterdams Letterkundig Genootschap
VERSCHEIDENHEID EN OVEREENSTEMMING

LIBERTE EGALITE FRATERNITE

Tekst: LIBERTE EGALITE FRATERNITE
Kleipijp (DsPR99FM011) met een Franse tekst welke staat voor Vrijheid, gelijkheid en broederschap. Een zelfde type kleipijp (nr 5)  met Nederlandse tekst is gemaakt door Anthonie van IJzendoorn tussen 1797-1826. Bovenstaande kleipijp mist jammer genoeg een hielmerk. Pijp is wel bekend met het hielmerk Bachus op het vat.

Opmerking:  Omstreeks 1838 wees Pierre Leroux de leus toe aan de Franse Revolutie. LIBERTE EGALITE FRATERNITE betekend VRIJHEID GELIJKHEID EN BROEDERSCHAP. Er is ook een pijp gemaakt met de tekst in het Nederlands.

LIBERTE EGALITE

Tekst: LIBERTE EGALITE
Kleipijp (Ds28FM791) van rond 1800-1830 met een Franse tekst welke staat voor Vrijheid en gelijkheid. 
Hielmerk: Vos op zijn gat. Pijpenmaker: Willem Begeer Hermanusz. Vindplaats: onbekend

VRIJHEID GELIJKHEID BROEDERSCHAP

Tekst: VRIJHEID GELIJKHEID BROEDERSCHAP
Deze kleipijp (part verz) met het hielmerk de zon  is gemaakt door de Goudse pijpenmaker Antonie van IJzendoorn
Ca. 1838. Vindplaats: Waddinxveen polder Bloemendaal. 

Opmerking: Omstreeks 1838 wees Pierre Leroux de leus toe aan de Franse Revolutie. LIBERTE EGALITE FRATERNITE hetgeen betekend VRIJHEID GELIJKHEID EN BROEDERSCHAP.

FELIX MERITIS

Tekst: FELIX MERITIS
Deze kleipijp (Ds44FM07) met het hielmerk de gekroonde 96  is gemaakt door de bekende Goudse pijpenmaker
Pieter Stomman. 1780-1820. Vindplaats: Reeuwijk tuinderij.

Tekst: FELIX MERITIS
Deze kleipijp (Ds28FM373) met het hielmerk de gekroonde 96  is gemaakt door de bekende Goudse pijpenmaker
Pieter Stomman. 1780-1820. Vindplaats: Reeuwijk Platteweg.

Tekst: FELIX MERITIS
Deze kleipijp (Ds28FM736) met het hielmerk de gekroonde 96  is gemaakt door de bekende Goudse pijpenmaker
Pieter Stomman. 1780-1820. Vindplaats: onbekend

Tekst: FELIX MERITIS.
Kleipijp (DS22FM05) met het hielmerk de 96 gekroond. Gemaakt door de bekende Goudse pijpenmaker
Pieter Stomman. 1780-1820. Bodemvondst: Noord-Holland.

Tekst: FELIX MERITIS
Deze kleipijp (Ds28FM1256) met het hielmerk de gekroonde 96  is gemaakt door de bekende Goudse pijpenmaker
Pieter Stomman. 1780-1820. Vindplaats: Gouda/omgeving.

Tekst: FELIX MERITIS
Deze kleipijp (Ds1PRFM012) met het hielmerk de gekroonde 96  is gemaakt door de bekende Goudse pijpenmaker
Pieter Stomman. 1780-1820. Vindplaats: Gouda/omgeving.

Kleipijp (AK) met Centraal een bijenkorf op een sokkel met links en rechts zonnebloemen en bijen. Tekst: FELIX MERITIS / VYFTIG JARIG BESTAAN. 1827. Hielmerk: 96 gekroond. Pijpenmaker: Pieter Stomman. 

TOT NUT VAN 'T ALGEMEEN

tekst: TOT NUT VAN 'T ALGEMEEN
Ook deze kleipijp (part verz) met het hielmerk de gekroonde 96  is gemaakt door de bekende Goudse
pijpenmaker Pieter Stomman omstreeks 1800.

Kleipijp (lade23FM1861). Rondom een ovaal in een lint de tekst TOT NUT VAN 'T ALGEMEEN. In het lint onder een kar het merk ABC en de tekst GOEDE ZEDEN. Hielmerk 46 gekroond. Pijpenmaker: Cornelis van Leeuwen. 1784-1850.
Vindplaats: Gouda/omgeving

Opmerking: Maatschappij tot Nut van 't Algemeen was een landelijke vereniging die kortweg 't Nut werd genoemd en is in 1784 opgericht. De vereniging had verschillende afdelingen in het land en had zich ten doel gesteld in de ruimste zin van het woord voor ieder individu welzijn te bevorderen. De Maatschappij  hield en houdt zich bezig met zaken die het algemeen belang diende zoals onderwijs, ontwikkeling en maatschappelijke discussie. De pijp zou gemaakt kunnen zijn in 1784 vanwege de oprichting, of uitgebracht voor het 25 of 50 jarig jubileum.

DE KOOREBEURS VAN MIDDELBURG

Tekst: DE KOOREBEURS VAN MIDDELBURG met daaronder de letters I K B
Deze kleipijp (part verz) met het hielmerk WT gekroond  is gemaakt door de Goudse pijpenmaker Maarten van Zutphen.
Pijp is ook bekend met hielmerk WP van de Goudse pijpenmaker Hermanus Swartjes.
1830-1860. Vindplaats: Middelburg. 

DE BEURS VAN GORINCHEM

Tekst: DE BEURS VAN GORINCHEM
Deze kleipijp (part verz) met het hielmerk de gekroonde 96  is gemaakt door de bekende Goudse pijpenmaker Pieter Stomman omstreeks 1800-1825. Bij verzamelaars is deze pijpenmaker vooral bekend door de verschillende varianten, die door zijn bedrijf zijn gemaakt van  FELIX MERITIS pijpen.  De grote vraag voor deze pijpenkop is wat de tekst DE BEURS VAN GORINCHEM precies inhoudt. Gaat het hier om de pijpenbeurs van Gorinchem zoals die ook bestond in Gouda en Amsterdam? Dat zou wel heel bizar zijn. Een Goudse kleipijp die propaganda maakt voor de in die tijd sterk concurrerende pijpenindustrie uit Gorinchem (en Schoonhoven).  Een andere mogelijkheid is dat de kleipijp is vervaardigd voor een ander type beurs zoals de graanbeurs, hennepbeurs maar er zijn nog meer mogelijkheden. Er bestaat ook nog een andere variant met de tekst DE BEURS VAN LONDEN. De vraag doet zich voor of die ook bedoeld is voor een zelfde Beurs als bij de Gorinchem pijp.
 

Jan van Oostveen gaf de volgende reactie. In Gorkum was omstreeks 1800 een uitspanning gevestigd die de Beurs heette. Wellicht is  de tekst op de pijp daar voor bedoeld geweest. Dat moet dan wel een chique aangelegenheid zijn geweest omdat de lange Goudse pijpen niet goedkoop waren. Je zou verwachten dat er eerder gekozen werd voor de veel goedkopere Gorkumse kleipijp, maar archeologisch onderzoek op meerdere locaties heeft inmiddels aangetoond dat er in Sociëteiten vooral lange Goudse pijpen werden gerookt.

Kleipijp (Ds39FM979) met VW aan de voorzijde omringd door een lauwerkrans.VW staat voor VIVAT WILLEM.
Hielmerk: K. Omstreeks: 1760-1790. Vindplaats: onbekend. Pijpenmaker:  Andries Brem.
Opmerking: Oranjegezinden en patriotten lieten aan de hand van symbolen blijken aan welke kant zij stonden.
Oranjegezinden begonnen bijvoorbeeld de leus 'Vivat Oranje' (leve Oranje) of mogelijk zoals op deze pijp VW wat
staat voor Vivat Willem "Stadhouder Willem V". 

Kleipijpen (Ds32FM693 en Ds32FM704) met op de rokerskant in een cirkel de initialen JB en VB. Omstreeks 1770. Hielmerk L onder kroon van de Goudse pijpenmaker Frans Verzijl. Vindplaats Gouda Raam Koningshof.

Kleipijp (Ds39FM1405) met rondom de ketel de tekst: DE HELD VAN WATERLO DE GLORIE VAN ZYN TYD WAS MINZAAM
VOOR HET VOLK EN DAPPER IN DEN STRYD 1815 TOT 1865. Ca. 1865. Vindplaats: Gouda/omgeving
Hielmerk ontbreekt. Pijpenmaker: Jan de Gidts

JE VOUS LA SOUHAITE HEUREUSE

Kleipijp (lade11FM001) Kleipijp met in een lint een Franse tekst rondom de ketel. JE VOUS LA SOUHAITE (Ik wens je) en de tekst HEUREUSE (geluk). Met vogeltjes. Datering: 1870-1920. De hiel met hielmerk ontbreekt.
Gouda. Pijpenfabriek P.J.  van der Want. Vindplaats: onbekend

Kleipijp (lade23FM272) Kleipijp met in een lint een Franse tekst rondom de ketel. JE VOUS LA SOUHAITE (Ik wens je) en de tekst HEUREUSE (geluk). Zonder vogeltjes. Datering: 1870-1920. Hielmerk: WS gekroond
Gouda. Pijpenfabriek P.J.  van der Want. Vindplaats: Gouda polder Achterwillens

FELICITATIONS SINCERES

Kleipijp (PB) met FELICITATIONS SINCERES met handschudden. Achterzijde het ketelmerk ES gekroond. Ca. 1900.
Hielmerk: DW. Pijpenmaker: P. Goedewaagen & Zn. 
De tekst betekend in het Frans mijn welgemeende felicitatie. Deze pijp staat afgebeeld in de catalogus No. 6 van de NV. Goedewaagen. En werd verkocht in de Serie 26. Lange pijpen. De steel is 55 cm geweest.

Kleipijp (lade21FM1532) FELICITATIONS SINCERES met handschudden. Hielmerk: ES gekroond. Ca. 1900.
Pijpenmaker: P. Goedewaagen & Zoon. Vindplaats; Gouda Jaagpad op voormalige terrein pijpenfabriek
P. Goedewaagen & Zoon.
De tekst betekend in het Frans mijn welgemeende felicitatie. Deze pijp staat afgebeeld in de catalogus
No. 6 van de NV. Goedewaagen. En werd verkocht in de Serie 26. Lange pijpen. De steel is 55 cm geweest.

CONCORDIA

Kleipijp (AK) met Tekstlint met CONCORDIA omstrengeld door bladrank. Hielmerk: M onder kroon.
Pijpenmaker: P.J. van der Want Azn. Midden 19e eeuw. Vindplaats: Gouda. 

Kleipijp (Lade23FM570) met Tekstlint met CONCORDIA omstrengeld door bladrank. Hielmerk: M onder kroon.
Pijpenmaker: P.J. van der Want Azn. Midden 19e eeuw. Vindplaats: Gouda Vest. 

BELLEVUE CONCORDIA

Kleipijp (Lade23FMgeennummer) met Tekstlint met BELLEVUE CONCORDIA omstrengeld door bladrank. Hielmerk: ontbreekt.
2e helft 19e eeuw. Vindplaats: Gouda polder Achterwillens. 

ONS GENOEGEN

Kleipijp (AK) met  Tekstlint ONS GENOEGEN + Florale versiering. Hielmerk: GML. Pijpenmaker: Jan de Gidts.
1850-1880. Vindplaats: Amsterdam. 

Kleipijp (Ds44FM-10) met  Tekstlint ONS GENOEGEN + Florale versiering. Hielmerk: GML. Pijpenmaker: Jan de Gidts.
1850-1880. Vindplaats: Reeuwijk Tuinderij. 

Kleipijp (Lade23FM1082) met  Tekstlint ONS GENOEGEN + Florale versiering. Hielmerk: Wapen van Gelderland.
Pijpenmaker: P. Goedewaagen & Zoon. 2e helft 19e eeuw Vindplaats: Gouda polder Achterwillens. 

Opmerking: De tekstband ONS GENOEGEN verwijst naar een gelijknamige sociëteit

Kleipijp (Lade23FM981) met  Tekstlint ONS GENOEGEN + Florale versiering. Hielmerk: Wapen van Gelderland.
Pijpenmaker: Pieter Goedewaagen. 1842-1870. Vindplaats: Gouda Reeuwijk tuinderij. 

Opmerking: De tekstband ONS GENOEGEN verwijst naar een gelijknamige sociëteit

Kleipijp (Lade23FMgeennummer) met  Tekstlint ONS GENOEGEN + Florale versiering. Hielmerk: ontbreekt.
2e helft 19e eeuw Vindplaats: Gouda polder Achterwillens. 

Kleipijp (Lade23FMgeennummer) met  Tekstlint ONS GENOEGEN + Florale versiering. Hielmerk: Wapen van Gelderland.
Pijpenmaker: P. Goedewaagen & Zoon. 2e helft 19e eeuw Vindplaats: Gouda polder Achterwillens. 

Kleipijp (Lade23FM1228) met  Tekstlint ONS GENOEGEN + Florale versiering. Op de voorkant pijp de
Hoorn van Overvloed met bloemen. Hielmerk: WS gekroond.
Pijpenmaker: P.J. van der Want & Zoon. 2e helft 19e eeuw. Vindplaats: Gouda polder Achterwillens. 

HANDEL EN NIJVERHEID

Kleipijp (Lade23FM37) met  Tekstlint HANDEL EN NIJVERHEID + Florale versiering. Hielmerk: TM gekroond.
Pijpenmaker: P. Goedewaagen & Zoon. 2e helft 19e eeuw Vindplaats: Gouda polder Achterwillens. 

VREDEBEST  en VREEDEBEST

Kleipijp (Ds99FM11) met Tekstlint VREDE BEST  + Florale versiering. Hielmerk: Het Fortuin. Pijpenmaker: Jan van Baalen.
1850-1880. Vindplaats: Gouda polder Achterwillens. 

Kleipijp (Ds28FM17)) met Tekstlint VREDE BEST  + Florale versiering. Hielmerk: Het Fortuin. Pijpenmaker: Jan van Baalen.
1850-1880. Gouda polder Achterwillens. 

Kleipijp (Ds28FM335)) met Tekstlint VREEDE BEST  + Florale versiering. Verschil met pijp van hierboven is dat VREEDE op deze pijp staat geschreven met twee maal de E. Hielmerk: Het Fortuin. Pijpenmaker: Jan van Baalen.
1850-1880. Gouda polder Achterwillens bij Breevaartbrug. 

Kleipijp (DS36FMgeennummer) met in een lint de tekst: VREDEBEST. Gouda. Hielmerk: Fortuin. 1850-1880.
Pijpenmaker:  Jan van Baalen Vindplaats: Reeuwijk tuinderij

Kleipijp (Lade19FM09RS) met handgeschilderd pijpje. Op de steel de tekst: SOCIETEIT VREDE-BEST en op de ketel 1802 30APRIL1927.
Pijp is gemaakt ter ere van het 125 jarige jubileum van de sociëteit. Gouda. Fabriek P. Goedewaagen

 Socitëit Vrede Best is in 1802 opgericht. Deze pijp is uitgebracht vanwege het 125 jarig jubileum. De Sociëteit VREDE-BEST was gevestigd aan de Kattensingel te Gouda.
Pijpenmaker P. Goedewaagen is voorzitter geweest van deze Sociëteit. Deze jubileumpijp is gemaakt door de Firma P. Goedewaagen. Andere pijpenmakers hebben ook pijpen uitgebracht
voor deze Sociëteit, met een tekstlint VREDE BEST op de ketel. 

Gouda Kattensingel vanaf het Kleiwegplein met rechts de SOCIETEIT VREDE BEST 

HARMONIE

Kleipijp (Ds20FM08) met rondom de tekst HARMONIE TE MAASSLUIS. Hielmerk: 33 gekroond van de Goudse pijpenmaker Gerardus Belonje
Datering: 1821-1854.Vindplaats: Gouda polder Bloemendaal (vroegere locatie Both).

Opmerking: Een vergelijkbare pijp is beschreven door Jan en Annemieke van Oostveen. Echter bij deze pijp ontbreekt het tekstlint met bloemranken..Deze pijp draagt ook het merk 33 gekroond.
Jan beschrijft dat de pijp gemaakt is voor een Café in Maassluis waar verder niet veel informatie over bekend is.

[PKN 96 Jaargang24 Blz. 1390 - 1391]

Kleipijp (DS20FM07) met rondom op de ketel de tekst DE GOEDE HARMONIE. Hielmerk: 46 gekroond. Pijpenmaker: Weduwe Cornelis van Leeuwen of George van leeuwen. Datering1800 - 1840. Vindplaats: Gouda polder Bloemendaal (vroegere locatie Both).

EENDRACHT MAAKT MAGT

Kleipijp (PB) met Tekstlint: "EENDRAGT MAAKT MAGT". Hielmerk: 58 gekroond. Ca. 1840.
Pijpenmaker: Gijsbert de Ronde en zijn weduwe. Vindplaats: Beverwijk.

DE VRIENDSCHAP

Kleipijp (DS36FM1845). Ovoide. In een lint de naam: DE VRIENDSCHAP. Hielmerk: RT gekroond. Gouda. 1830-1875.
Pijpenmaker:  Gerrit of Arie Glas .Vindplaats: Reeuwijk tuinderij
Deze pijp kan ofwel voor een sociëteit, café dan wel voor de (Goudse) duivenvereniging De Vriendschap gemaakt zijn.

Kleipijp (lade37FM022) Tekstlint en slingerende bladrank bij de bovenzijde van de ketel. In een lint de tekst
DE VRIENDSCHAP. Gouda. Hielmerk: Melkmeisje. Pijpenmaker: Jan Prince & Cie (1865-1895).
Vindplaats: Gouda/omgeving

Kleipijp (Ds28FM973) Tekstlint en slingerende bladrank bij de bovenzijde van de ketel. In een lint de tekst
DE VRIENDSCHAP. Hielmerk: RT gekroond. Pijpenmaker:  Gerrit of Arie Glas. 1830-1875.
Vindplaats: Gouda/omgeving

DE UNIE

Kleipijp (Ds28FM1840) Tekstlint en slingerende bladrank bij de bovenzijde van de ketel. In een lint de tekst DE UNIE.
Hielmerk 46 gekroond. Pijpenmaker: Hester Gerredina Commies (weduwe Cornelis van Leeuwen) of George van Leeuwen. 1800-1860. 
Vindplaats: Gouda polder Achterwillens 

Kleipijp (Ds23FM276) met aan weerszijden van de ketel de letter W.
Hielmerk WS gekroond. Pijpenmaker: P. van der Want. 1850-1890. 
Vindplaats: Gouda Drapiersteeg 

Utrechtse Universiteit

Kleipijp (Ds30FM790) met aan de rokerskant een zon met het wapen van Utrecht. Tekst: SOL.JUST ILL:NOS: Het motto van de Utrechtse universiteit (SOL JUSTITIAE ILLUSTRA NOS) Hielmerk wapen Leiden. 1886. Pijpenmaker: P. Goedewaagen & Zoon. Vindplaats Gouda polder Achterwillens.

Opmerking: Pijp is gemaakt voor het 250 jarig bestaan van de universiteit van Utrecht

Kleipijp (DsPR1FM031) met een tekst op een ton. Figurale ketel, geen hielmerk. Ketel in de vorm van een ton met vijf hoepen rond de basis en bovenkant, in reliëf rondlopend de tekst: ONS GENOEGEN  UIT HET VAT WORDT  MEN HET NOOIT ZAT. Gouda. 2e helft 19e eeuw. Pijpenmaker onbekend.
Vindplaats: Gouda polder Achterwillens.

De maker is nog onbekend er zijn vier varanten bekend van deze pijp

ONS GENOEGEN UIT HET VAT WORDT MEN HET NOOIT ZAT (exemplaar hierboven)

BY PYPTABAK EN WYN MOET MEN VROLYK ZYN 

ONS GENOEGEN UIT HET VAT WORDT MEN HET ZELDEN ZAT 

WIE VAN MY GEDIENDT WIL ZYN IK TAP WATER EN OOK WYN 

Bron: Ewout Korpershoek